Mikołaj Kopernik to jeden z najwybitniejszych i najbardziej znanych astronomów. Jest twórcą teorii heliocentrycznej, która zrewolucjonizowała postrzeganie wszechświata. Kopernik to idealny przykład człowieka renesansu. Był astronomem i równocześnie prawnikiem, matematykiem, ekonomistą, kanonikiem i lekarzem. W tym artykule postaramy się nieco przybliżyć życie i twórczość tego znakomitego polskiego naukowca, który zasłynął zarówno w kraju, jak i za granicą. Z kolei wszystkich pasjonatów kosmosu i nauki zachęcamy do odwiedzenia wyjątkowego muzeum mieszczącego się w domu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Życie i twórczość toruńskiego astronoma
Mikołaj Kopernik urodził się w 19 lutego 1473 roku przy ulicy Św. Anny (obecnie jest to ulica Kopernika) w Toruniu. Jego ojciec Mikołaj był zamożnym kupcem pochodzącym z Krakowa, natomiast matka Barbara wywodziła się z szanowanego i wpływowego rodu Watzenrode, związanego od lat z Toruniem. Dzięki dobremu pochodzeniu polski astronom mógł studiować na wielu renomowanych uczelniach. W latach 1491-1495 studiował na wydziale sztuk wyzwolonych w Akademii Krakowskiej. Później w okresie od 1496 do 1503 roku kontynuował naukę na uczelniach włoskich — w Bolonii studiował prawo, w Ferrarze prawo kanoniczne, a w Padwie medycynę.
Po powrocie ze studiów zamieszkał w Lidzbarku Warmińskim, gdzie funkcję biskupa pełni jego wuj Łukasz Watzenrode. Kilka lat później przeprowadził się do Fromborka, z którym był już związany niemal do śmierci w 1543 roku. To właśnie tutaj Mikołaj Kopernik poświęcił się całkowicie nauce i doskonaleniu teorii heliocentrycznej.
Dzieła Mikołaja Kopernika
„De revolutionibus orbium coelestium” – w polskim tłumaczeniu „O obrotach sfer niebieskich” to najsłynniejsze dzieło polskiego astronoma. Publikacja dotyczyła heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, w którym to Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca. Teoria ta była sprzeczna z dotychczasowymi poglądami. W średniowieczu utrzymywano bowiem, iż to Ziemia jest w centrum, a wokół niej krąży Słońce i wszystkie planety. Nic więc dziwnego, że dzieło toruńskiego astronoma nie cieszyło się zbyt dużą popularnością i było negowane przez wielu. Równocześnie przedstawiona teoria zapoczątkowała tzw. rewolucję kopernikańską.
Mikołaj Kopernik zasłynął również jako wybitny ekonomista. W 1522 roku wygłosił swój „Traktat o monetach” i teorii istnienia na rynku dwóch rodzajów pieniądza (lepszego i gorszego). Obecnie teoria ta nazywana jest prawem Kopernika-Greshama.
Muzeum „Dom Mikołaja Kopernika” w Toruniu
„Dom Mikołaja Kopernika” będący częścią Muzeum Okręgowego mieści się w zabytkowej kamienicy przy ulicy Mikołaja Kopernika 15/17. Dawniej była to ulica Św. Anny. Zwiedzający mogą nieco bliżej poznać życie i dokonania znanego astronoma. Wnętrze łączy w sobie średniowieczny klimat z nowoczesnymi technologiami.
Na turystów czekają audioprzewodniki, interaktywne wystawy i liczne projekcje wizualne. W muzeum nie mogło także zabraknąć interesujących eksponatów, takich jak rękopisy Mikołaja Kopernika, instrumenty astronomiczne i rekonstrukcje sprzętów stosowanych przez naukowca. Ponadto w sezonie wakacyjnym w budynku odbywają się pokazy rozgwieżdżonego nieba. W muzeum „Dom Mikołaja Kopernika” znajduje się również kino 3D, w którym wyświetlane są 20-minutowe filmy przybliżające życie wielkiego astronoma oraz funkcjonowanie wszechświata.